Proteza nie jest uzupełnieniem na całe życie. Średnio modele akrylowe wytrzymują około pięciu-siedmiu lat, a szkieletowe lub elastyczne siedem-dziesięć. Są to jedynie widełki orientacyjne, ponieważ o trwałości decydują warunki w jamie ustnej, jakość wykonania, higiena i nawyki żucia. Z czasem kość wyrostka zębodołowego przebudowuje się, przez co nawet dobrze dopasowana proteza traci stabilność i wymaga korekt. Jeżeli minęło kilka lat od wykonania uzupełnienia lub ostatniej wizyty kontrolnej, lepiej zaplanować ocenę dopasowania, zanim pojawią się otarcia i przewlekłe stany zapalne.
Spis treści
Objawy zużycia protezy – kiedy reagować?
Początkowo dolegliwości są dyskretne: lekkie przesuwanie przy mówieniu, okazjonalne sięganie po klej, odgniecenia po dłuższym noszeniu. Z czasem problemy narastają i wpływają na komfort, estetykę oraz skuteczność żucia. Przy noszeniu protezy zwróć uwagę w szczególności na:
- luzy i kolebanie się protezy podczas jedzenia;
- pieczenie śluzówki, odleżyny, nawracające zajady;
- pęknięcia, wyszczerbienia, mikroszczeliny chłonące zapachy;
- zmianę wymowy, obniżenie wysokości zwarcia, “zapadnięte” wargi;
- potrzebę codziennego używania kleju lub unikanie twardszych pokarmów.
Jeśli występuje kilka z tych objawów, uzupełnienie najpewniej wymaga interwencji protetycznej. Szybka reakcja ogranicza ryzyko bolesnych nadżerek i kosztownych napraw protetycznych.
Kiedy należy udać się do protetyka?
Do gabinetu zgłoś się natychmiast, jeśli pękła baza, pojawiły się owrzodzenia albo ból w stawach skroniowo-żuchwowych. Kontrola co sześć-dwanaście miesięcy pozwala wychwycić niedopasowanie na wczesnym etapie. Po większych ekstrakcjach, spadku masy ciała czy zmianach w leczeniu ogólnym warto przyjść wcześniej, ponieważ kształt podłoża protetycznego może szybko się zmienić.
Nie każda sytuacja oznacza wymianę protezy. Jeżeli baza jest cała, a zęby protezowe nie są nadmiernie starte, często wystarcza podścielenie – uzupełnienie utraconego podparcia. Jeśli problemem jest sama podstawa, a ustawienie zębów pozostaje prawidłowe, sprawdza się rebazowanie.
Pamiętaj, że wielokrotne, krótkotrwałe naprawy, znaczne starcie zębów, przewlekłe otarcia lub brak zadowolenia z estetyki i wymowy to sygnał, żeby zaplanować nową protezę.
Jak przedłużyć żywotność protezy?
Przede wszystkim codzienna pielęgnacja znacząco wydłuża czas użytkowania protezy. Z tego względu myj uzupełnienie delikatną szczoteczką i preparatem do protez, okresowo stosuj tabletki dezynfekujące, unikaj wrzątku i past ściernych. Na noc odkładaj protezę do pojemnika z chłodnym roztworem, a klej traktuj pomocniczo. O problemach takich jak bruksizm, suchość w ustach czy choroby przyzębia poinformuj lekarza, ponieważ to wpływa na plan korekt i dobór materiałów.
Podsumowując, protezę nosi się tak długo, jak pozostaje stabilna, higieniczna i bezpieczna w codziennym użytkowaniu. Kiedy ojawiają się luzy, ból, uszkodzenia lub kłopoty z wymową i żuciem, to czas na wizytę u protetyka.