Zgrzytanie zębami u dzieci – czy to normalne i jak reagować?

Bruksizm dziecięcy – zjawisko częstsze, niż myślisz

Zgrzytanie zębami u dzieci, zwłaszcza podczas snu, to problem, z którym mierzy się wielu rodziców. Choć dźwięk ten może brzmieć niepokojąco, nie zawsze oznacza poważne kłopoty. W rzeczywistości bruksizm dziecięcy występuje u 20–30% maluchów i często ustępuje samoistnie wraz z wiekiem.

Wielu opiekunów zauważa niepokojące objawy nocą – zgrzytanie, tarcie czy szczękanie zębami. Czasem jednak przesłanki są subtelniejsze, a rodzice zauważają nadmierne ścieranie szkliwa czy poranny ból żuchwy u dziecka.

Co może być przyczyną nocnego zgrzytania zębami?

Bruksizm u dzieci może mieć różne źródła. U niemowląt najczęściej pojawia się w okresie ząbkowania, kiedy dziąsła są podrażnione i swędzą. Tarcie zębami przynosi im chwilową ulgę.

U starszych dzieci przyczyną może być stres – związany np. z nową szkołą, przeprowadzką czy trudnościami społecznymi. Dziecko nie zawsze potrafi nazwać swoje emocje, dlatego objawy psychosomatyczne, takie jak zgrzytanie, stają się ważnym sygnałem dla rodzica.

Nie bez znaczenia są też czynniki anatomiczne – wady zgryzu, nieprawidłowe ustawienie zębów czy nieprawidłowy rozwój szczęki. W niektórych przypadkach podejrzewa się również związek z pasożytami jelitowymi, choć nie jest to jednoznacznie potwierdzone.

Kiedy należy się niepokoić?

Nie każde zgrzytanie wymaga leczenia. Jeśli jednak zauważysz u dziecka:

• bóle głowy lub żuchwy po przebudzeniu,
• nadmierne ścieranie zębów,
• zaciskanie szczęk w ciągu dnia,
• problemy z gryzieniem lub mówieniem,

warto udać się do stomatologa dziecięcego lub ortodonty.

Lekarz może przeprowadzić szczegółowy wywiad i badanie, aby wykluczyć poważniejsze problemy oraz – w razie potrzeby – skierować dziecko do specjalisty, np. psychologa czy laryngologa.

Jak pomóc dziecku?

Najważniejsze to obserwować i rozmawiać. Stwórz wieczorną rutynę, która pomoże dziecku się wyciszyć – ciepła kąpiel, bajka na dobranoc, spokojna atmosfera bez ekranów. Wspieraj dziecko emocjonalnie, dopytuj o jego dzień, reaguj na niepokojące sygnały.

W niektórych przypadkach stomatolog może zaproponować szynę relaksacyjną – nakładkę na zęby, która chroni szkliwo przed ścieraniem. U starszych dzieci możliwe jest też leczenie ortodontyczne.

Zgrzytanie zębami u dzieci to częste zjawisko, które w wielu przypadkach nie wymaga interwencji. Jednak jeśli utrzymuje się dłużej, towarzyszą mu inne objawy lub budzi Twój niepokój – warto skonsultować się z dentystą. Im wcześniej rozpoznasz przyczynę, tym szybciej można ją skutecznie wyeliminować.